صعود به قله دماوند تجربه‌ای منحصر به فرد است. پیمودن جاده‌ای که شما را به بلندترین قله آتشفشانی آسیا و نیز به مرتفع‌ترین قله ایران و خاورمیانه میبرد، وصف‌ناپذیر است. بیایید با ما در مجله سفر ایرانگردی پلاس همراه شوید تا تجربه کوهنوردی در این کوه را با هم بررسی کنیم.
دماوند در کجا واقع شده است؟
قله دماوند، که جزئی از بخش مرکزی رشته کوه البرز محسوب می‌شود، در جنوب دریای مازندران و شهرستان آمل قرار دارد.
مشاهده موقعیت قله دماوند در نقشه گوگل
چطور به قله دماوند صعود کنیم؟
در خصوص ارتفاع قله دماوند، نظرات متنوعی وجود دارد و اعدادی از ۵۶۱۰ تا ۵۶۷۱ متر ذکر شده است. مسیرهای مختلفی برای رسیدن به قله وجود دارد.
بهترین جبهه کدام است؟
ساده‌ترین مسیر صعود به قله دماوند از جبهه جنوبی و پیچیده‌ترین آن از جبهه شمالی می‌باشد. همچنین، جبهه غربی به دلیل سرما و سایه همیشگی، جبهه‌ای خطرناک به حساب می‌آید که همچنین ممکن است با خطر ریزش سنگ نیز مواجه شود.
جبهه شمال‌شرقی قله از دیگر گزینه‌ها منطقی‌تر به نظر می‌رسد زیرا نه سختی افراطی دارد و نه خطر خیلی بالا. همه جبهه‌ها امکانات پناهگاه دارند و می‌توانید در صورت وجود ظرفیت از آن‌ها استفاده کنید.
برنامه‌ریزی برای صعود به قله دماوند به ظرفیت جسمی شما و همچنین جبهه‌ای که انتخاب می‌کنید بستگی دارد. به طور کلی، اکثر کوهنوردان یک روز را برای رسیدن به پناهگاه و روز بعد را برای صعود به قله انتخاب می‌کنند.
مراقب ارتفاع‌زدگی باشید
باید مسأله ارتفاع‌زدگی را جدی بگیرید. معمولاً یک شب اقامت در ارتفاع بالای ۴۰۰۰ متر به شما کمک می‌کند تا برای صعود به قله بهتر آماده شوید. به هر حال، از هر مسیری به بالا بروید، در نوک قله با سایر صعودکنندگان که دور هم جمع شده‌اند، رو به رو خواهید شد.
احساسات در قله دماوند
فضای قله دماوند وسیع است و بوی قوی گازهای گوگرد همه جا را فرا گرفته است. در مرکز قله، فضا به طور غیرعادی فرورفته و بیشتر افراد در اطراف این ناحیه گردهم می‌آیند.
در اینجا، افرادی را خواهید دید که به شدت تحت تأثیر زیبایی قله دماوند قرار گرفته‌اند و از شوق گریه کرده و بر خاک آن بوسه می‌زنند. این حس عمیق و خاص، ممکن است تنها یک بار در زندگی به سراغتان بیاید.
برای شما هم تجربه صعود به قله دماوند چه احساسی داشته است؟ آیا شما نیز در این سفر زیبا به دماوند قدم گذاشته‌اید؟ در بخش نظرات تجربه‌های خود را با ما در میان بگذارید!
به عنوان مثال، قله آزادکوه را با ارتفاع تقریباً ۴۴۰۰ متر خواهید دید که با هر نگاه به پایین، زیبایی‌های بیشتری را کشف می‌کنید. بخاری از گوگرد را نیز خواهید دید که از قله به آسمان می‌رود و یخچال‌های بزرگ و باشکوهی که در هیچ نقطه‌ای از ایران نظیرش را ندیده‌اید. وقتی به اطراف نگاه می‌کنید، حس خوبی به شما دست می‌دهد و واقعاً چه چیزی از این دل‌انگیزتر است؟
در گذشته، ردپایی از یک گوسفند یخ‌زده نیز بر قله دماوند وجود داشت که از جاذبه‌های آن به حساب می‌آمد. اما افسوس که در سال‌های اخیر آسیب دیده است. همچنین، اگر شانس با شما یار باشد، ممکن است در طول مسیر، گروه‌های بزرگی از کل و بز یا قوچ و میش را ببینید که در این ارتفاعات زیبا زندگی می‌کنند.
چگونه می‌توان به مسیر جبهه شمال‌شرقی صعود کرد؟
مسیر شمال‌شرقی که به عنوان طولانی‌ترین مسیر صعود شناخته می‌شود، مسیر بسیار زیبایی است. این جاده از سمت روستای ناندل و پناهگاه تخت فریدون آغاز می‌شود. این پناهگاه در ارتفاع ۴۴۰۰ متری قرار دارد. اما پیش از رفتن، انتظارات زیادی از آن نداشته باشید، زیرا فضای زیادی ندارد و بیشتر کوهنوردان ترجیح می‌دهند که دور آن چادر بزنند.
حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت قبل از رسیدن به پناهگاه، دشت بسیار زیبا و نزدیک به چشمه‌ای وجود دارد که محلی عالی برای شب‌مانی به شمار می‌رود!
با این حال، اگر به دنبال هوای بهتر هستید، تخت فریدون گزینه مناسب‌تری است. در اینجا چشمه آبی وجود دارد که کمی فاصله دارد و باید کمی پیاده‌روی کنید تا به آن برسید. اما داستان ساخت این پناهگاه از چه قرار است؟
در سال ۱۳۵۳، هادی مستوفی که همراه دو کوه‌نورد دیگر قصد صعود به قله دماوند از جبهه شمال‌شرقی را داشت، در مسیر بازگشت و در اثر شروع طوفان در یخچال دسی‌بل دچار لغزش می‌شود و جان خود را از دست می‌دهد. متاسفانه، در سال ۱۳۵۵، سیروس رضوان قهفرخی نیز در این کوه جان خود را از دست می‌دهد.
این دو کوه‌نورد از دانشجویان دانشکده فنی بودند و همین عامل باعث شد تا این دانشکده به منظور زنده نگه داشتن یاد این دو عزیز و کاهش حوادث مشابه، در سال ۱۳۵۵ و با همکاری اهالی روستای گزنه، جان‌پناه تخت فریدون را بسازد.
به خاطر داشته باشید که در مسیر قله دماوند باید حتماً لباس گرم و کیسه خواب مناسبی به همراه داشته باشید. مسیر شمال‌شرقی به وضوح از روی پاکوب‌ها مشخص است، اما بعد از مدتی به یک قسمت صخره‌ای می‌رسید. در اینجا ممکن است مسیر شما گیج‌کننده باشد، چراکه راه‌های زیادی وجود دارد.
به یاد داشته باشید که هنگام عبور از این قسمت، هرگز نباید به یخچال‌های سمت راست نزدیک شوید. بنابراین اگر احساس کردید مسیر شما به سمت قسمت برف‌دار و یخچالی به سمت راست می‌چرخد، بدانید که راه اشتباهی را انتخاب کرده‌اید.
متاسفانه، بسیاری از افراد به دلیل همان خطا در یخچال‌های قله دماوند جان خود را از دست داده‌اند. در هنگام بازگشت نیز توجه کنید که باید به سمت راست خود متمایل باشید و در واقع مسیر رفت را معکوس کنید.
مسیر جبهه شمالی چگونه است؟
صعود به قله دماوند از جبهه شمالی که معروف به سخت‌ترین جبهه است، از روستای ناندل آغاز می‌شود و میان دو یخچال سیوله و دوبی‌سل به ترتیب در سمت راست و چپ قرار دارد و همچنین یخچال عروسک‌ها نیز وجود دارد.
این مسیر ویژگی‌های خاص و چالش‌های خاص خود را دارد و جالب است که کوهنوردان این جبهه و شمال‌شرقی بیشتر…
“`
قسمت‌های مختلف این قله یکدیگر را به خوبی می‌بینند.
بسیاری از کوه‌نوردانی که برای صعود به قله دماوند جهت این جبهه را انتخاب می‌کنند، پس از رسیدن به جان‌پناه تخت فریدون، مسیر خود را در سمت شمال‌شرقی ادامه می‌دهند. جان‌پناه اول در ارتفاع ۳۸۰۰ متری واقع شده و پناهگاه دوم روی جبهه شمالی، که معمولا برای اقامت شبانه استفاده می‌شود، در ارتفاع ۴۶۰۰ متری قرار دارد.
هر یک از این جان‌پناه‌های قله دماوند ظرفیت پذیرش حدود ۱۵ نفر را دارند. در برخی از نقاط مسیر، سنگ‌ها بسیار نرم و ناامن هستند، بنابراین باید بسیار محتاط باشید.
مسیر جبهه جنوبی چگونه است؟
جبهه جنوبی قله دماوند، که به عنوان آسان‌ترین مسیر شناخته می‌شود، از سمت پلور و گوسفندسرا آغاز می‌گردد. جان‌پناه این ناحیه، بارگاه سوم نام دارد و در ارتفاع ۴۲۰۰ متری واقع شده و ظرفیت آن حدود ۵۰ نفر است. برای اینکه بتوانید شب را در اینجا بگذرانید، لازم است از پیش برای رزرو جا اقدام کنید. با این حال، من به دلیل شلوغی و سر و صدا چندان این کار را پیشنهاد نمی‌کنم.
بیشتر صعودها به قله دماوند از همین مسیر صورت می‌گیرد. در نزدیکی این پناهگاه، چشمه آبی برای استفاده کوهنوردان وجود دارد. به خاطر داشته باشید که نباید در محل فرود هلی‌کوپتر، چادر برپا کنید، زیرا این کار نه تنها برای شما خطرناک است بلکه می‌تواند مانع امدادگران در شرایط اضطراری شود.
آبشار زیبایی به نام آبشار یخی نیز در ارتفاع ۵۱۰۰ متری قله دماوند قرار دارد که حدود ۷ متر ارتفاع و ۳ متر قطر دارد و به عنوان مرتفع‌ترین آبشار خاورمیانه شناخته می‌شود.
مسیر جبهه غربی چگونه است؟
همان‌طور که ذکر شد، جبهه غربی قله دماوند به شدت خطرناک است و احتمال ریزش سنگ در آن زیاد است. بنابراین، پیشنهاد می‌شود زمانی کم‌جمعیت‌تر برای صعود به این جبهه انتخاب کنید. بعلاوه، عمده مسیر در سایه و بسیار سرد است. قبل از صعود باید به تمامی این نکات توجه داشته باشید.
یکی از جذابیت‌های این مسیر نسبت به دیگر جبهه‌ها، کوتاه‌تر بودن آن است که کیفیاتی هستند که بسیاری از کوهنوردان را جذب می‌کند. قسمتی از مسیر نیاز به دست به سنگ رفتن دارد و بخشی دیگر نیز شبیه به شن اسکی است.
جان‌پناه جبهه غربی، سیمرغ نام دارد که در ارتفاع ۴۲۰۰ متری قرار دارد و ظرفیت آن ۴۰ نفر است. متاسفانه در این مسیر هیچ چشمه آبی وجود ندارد. برنامه صعود در این مسیر عموماً به صورت دو روزه انجام می‌شود.
همچنین، برای شروع صعود از جبهه‌های مختلف قله دماوند، بخشی از مسیر را با نیسان سپری خواهید کرد. اگر تمایل دارید، می‌توانید بارهای خود را به قاطر بسپارید و در جان‌پناه مورد نظر دریافت کنید.
نگاهی به تاریخچه دماوند
این کوه شگفت‌انگیز، که در میهن ما نماد استقامت و پایمردی است، در سال ۱۳۸۱ به عنوان اولین اثر طبیعی ثبت جهانی شد. آیا شما نیز به صعود به دماوند فکر کرده‌اید؟ شما چه تجربه‌ای از این قله عظیم دارید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در کامنت‌ها در میان بگذارید!
قله دماوند به تازگی در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
این قله با شکوه، از دیرباز در کانون توجه ایرانیان و گردشگران آگاه قرار داشته است. برای نمونه، آشوریان در حدود ۷۴۴ سال قبل از میلاد، به آن نام «بیکنی» داده بودند و ویلیامز جکسن می‌گوید که دماوند همان «هوابرزئیتی» است که در کتاب مقدس اوستا ذکر شده است.
ارتفاع قله دماوند در کتاب اوستا حدود ۶۰۰۰ متر برآورد شده و در دوران قاجار بین ۱۴۰۰۰ تا ۲۲۰۰۰ پا تخمین زده شده است. علاوه بر این، دماوند همان کوهی است که در شاهنامه، اثر بی‌نظیر حکیم فردوسی، فریدون، ضحاک را به خاطر ظلم و ستمش در آن به بند می‌کشد.
یکی دیگر از داستان‌های باستانی که ایرانیان را به طرز عمیقی تحت تأثیر قرار می‌دهد، قصه آرش کمان‌گیر است. در زمان پادشاهی منوچهر و در جنگی که میان ایران و توران درگرفته بود، افراسیاب موفق می‌شود ایرانیان را در جلگه مازندران محاصره کند. این مساله منوچهر را به فکر تسلیم می‌اندازد و تورانیان نیز این پیشنهاد را می‌پذیرند.
با این حال، ماجرا به این سادگی پیش نمی‌رود. تورانیان خواستار آن می‌شوند که یک کمان‌دار ایرانی تیر بیندازد تا مرز ایران و توران مشخص شود و این نشان از تحقیر مردم ایران داشته است. آرش کمان‌گیر، که در آن زمان پیک لشگر ایران بود، برای این کار انتخاب می‌شود و گمان می‌رود این انتخاب به اندازه‌ای تحقیرآمیز باشد.
آرش به خاطر حفظ شرف ملی، به قله دماوند می‌رود و با تمام وجود به پرتاب تیر می‌پردازد تا اینکه جان خود را فدای وطن می‌کند. تیر او از صبح تا غروب خورشید به پرواز خود ادامه می‌دهد تا بر درخت گردویی در نزدیکی رود جیحون یا آمودریا فرود می‌آید و مرز با افتخار بین دو سرزمین مشخص می‌شود.
ملک‌الشعرای بهار نیز در شعری جاودانه می‌سراید:
ای دیو سپید پای در بند/ ای گنبد گیتی ای دماوند
از سیم به سر یکی کله خود/ ز آهن به میان یکی کمربند
چون گشت زمین ز جور گردون/ سرد و سیه و خموش و آوند
بنواخت ز خشم در فلک مشت/ آن مشت تویی تو ای دماوند
نکات کلیدی در صعود به دماوند
– متأسفانه، هر ساله تعداد زیادی کوه‌نورد به قله دماوند صعود می‌کنند و این موضوع موجب آلودگی فضای آن شده است. بنابراین اگر می‌خواهید تجربه‌ی صعود به بلندترین قله ایران با اعتبار و ارزش باشد، فراموش نکنید که زباله‌های خود را با خود به پایین آورده و به محیط زیست احترام بگذارید.
– قله دماوند با کمبود آب مواجه است و تنها در نزدیکی جان‌پناه‌ها چشمه‌های آبی وجود دارد. لذا در مسیر خود به سمت جان‌پناه و همچنین از جان‌پناه تا قله، حتماً آب کافی با خود به همراه داشته باشید.
مسیرهای منتهی به قله دماوند معمولاً شلوغ هستند و در فصل‌های اوج صعود مانند مرداد، می‌توانید از مسیرهایی که سایر کوهنوردان طی می‌کنند، بهره ببرید؛ اما فراموش نکنید که این وضعیت به هیچ عنوان قابل پیش‌بینی نیست. علاوه بر این، در صورت وقوع هوای مه‌آلود و طوفانی، ممکن است بیشتر از یک متر از خود را نبینید و به سادگی در بین یخچال‌های خطرناک این کوه گم شوید.
بنابراین بهتر است یا با همیاری یک گروه حرفه‌ای یا تحت نظر یک راهنمای مجرب کوهنوردی صعود کنید. همچنین توصیه می‌شود نقشه مسیر را همراه داشته باشید تا در صورت بروز هر گونه ابهام، بتوانید مسیر صحیح را دنبال کنید.
– برای افزایش امنیت در مسیر صعود به قله دماوند، حتماً نزدیک یکدیگر حرکت کنید و از فاصله گرفتن از اعضای گروه خود خودداری کنید. زیرا اگر از دید آن‌ها دور شوید و برایتان اتفاقی بیفتد، کسی به کمک‌تان نخواهد آمد و همه فکر خواهند کرد که شما در دور دست در حال ادامه مسیر هستید.
– اگر یکی از اعضاء گروه دچار نشانه‌های ارتفاع‌زدگی شده و دچار علائمی چون تهوع، سردرد و سرگیجه گردید، بهتر است با کاهش ارتفاع به او یاری کنید.
– توصیه می‌شود از دست زدن یا نشستن بر روی سنگ‌های گوگردی در قله دماوند خودداری کنید، زیرا این بو به سختی از بین می‌رود و برای سلامت شما نیز مضر است.
– قبل از برنامه‌ریزی برای سفر به قله دماوند، حتماً درباره جبهه‌های مختلف و شرایط آن‌ها مطالعه کنید تا تجربه صعودی لذت‌بخش‌تر داشته باشید. بهترین زمان برای صعود به قله دماوند، مرداد ماه است، اما پیش از صعود حتماً از وضعیت آب و هوای منطقه اطمینان حاصل کنید.
وضعیت فعلی آتشفشان دماوند
درباره فعالیت‌های آتشفشانی قله دماوند شایعات زیادی وجود دارد. آخرین فوران آتشفشانی آن حدود ۷۰۰۰ سال پیش بوده است، اما مطالعات جهانی نشان می‌دهند که احتمال رخداد آن در آینده وجود دارد.
این کوه به دلیل خروج گازهای گوگردی و وجود چشمه‌های آب گرم، به عنوان یک آتشفشان نیمه‌فعال شناخته می‌شود.
آمادگی جسمانی برای صعود به دماوند
اگر به صعود به بلندترین قله ایران، قله دماوند، فکر می‌کنید، از همین حالا کار خود را آغاز کنید. یکی از اصلی‌ترین پیش‌نیازهای صعود، آمادگی جسمانی و داشتن پاهای قوی است. بنابراین به صورت جدی ورزش کنید و پاهای خود را تقویت کنید.
علاوه بر تمرینات بدنی، باید عادت به کوهنوردی نیز داشته باشید. همچنین قبل از صعود به دماوند، حتماً باید برای هماهنگی با ارتفاع تمرین کنید تا در ارتفاع ۵۶۷۰ متری این قله با مشکلاتی مواجه نشوید.
می‌توانید از قله‌های پایین‌تر از ۴۰۰۰ متر شروع کنید و یک هفته قبل از صعود به دماوند به قله‌های بلندی چون سبلان و علم کوه که حدود ۴۸۰۰ متر ارتفاع دارند، صعود کنید تا بدنتان به ارتفاع عادت کند و برای ماجراجویی‌تان آماده‌تر شوید.
آیا شما هم تجربه‌ای از صعود به قله دماوند دارید؟ دیدگاه‌ها و ماجراهای خود را با ما به اشتراک بگذارید!
شما به فشار کم و سطح اکسیژن پایین در ارتفاعات عادت خواهید کرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره تمرین‌های مناسب برای کوهنوردی، می‌توانید به جستجوی تمرینات ایزومتریک بپردازید که برای تقویت آمادگی جسمانی بسیار مفید هستند.
وسایل ضروری برای صعود به قله دماوند
به دلیل بلندی قله دماوند، بهتر است حتماً با خود اسپری اکسیژن، لباس گرم و کاپشن پر، کفش مناسب کوهنوردی، عصای کوهنوردی، کرامپون یا یخ‌شکن، کیسه خواب و چادر مطمئن، به همراه دو بطری آب و تنقلات به همراه داشته باشید.
فراموش نکنید که در مسیر صعود به قله دماوند، حتماً از کرم ضدآفتاب، کلاه و عینک آفتابی استفاده کنید. نور خورشید در ارتفاعات می‌تواند آسیب‌های جدی به پوست وارد کند. هرچه بیشتر مجهز باشید، تجربه صعودی راحت‌تر خواهید داشت، اما به خرید وسایل گران‌قیمت کوهنوردی خود را بی‌مورد مشغول نکنید.
به یاد داشته باشید که بسیاری از کوهنوردان در گذشته، با امکانات بسیار کمتر از آنچه امروز در دسترس است، به قله زیبا و باشکوه دماوند صعود کرده‌اند.
آیا باید به قله دماوند صعود کرد؟
بسیاری از کوهنوردان در تصمیم‌گیری برای صعود به قله دماوند تردید دارند. طبیعی است که این مسیر طولانی و چالش‌برانگیز نیاز به تلاش و اراده زیاد دارد، اما صعود به این قله به عنوان یک چالش مهم برای افرادی که می‌خواهند توان جسمانی و اراده خود را بسنجند، تلقی می‌شود.
شما هم می‌توانید تجربه‌ای شگفت‌انگیز از صعود به قله دماوند داشته باشید، البته تنها با شرط آمادگی کافی، دانش لازم و تجهیزات مناسب همراه. آیا شما آماده‌اید که این چالش را بپذیرید؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید!
