بام جزیره قشم یکی از جاذبه‌های شگفت‌انگیز این جزیره محسوب می‌شود، جایی که در آن زمین، آسمان و دریا همگی با زیبایی خارق‌العاده‌ای همراهند. به قول مولانا: «هر طرفی که بنگری ملک وی است و کوی او». در این نوشتار از مجله گردشگری ایرانگردی پلاس، به معرفی یکی از جذاب‌ترین نقاط قشم می‌پردازیم.
بام قشم کجاست؟
بام قشم در بخش غربی جزیره و در فاصله ۱۳ کیلومتری از مرکز جزیره واقع‌شده است.
امکانات رفاهی بام قشم چیست؟
این ناحیه به‌عنوان یک جاذبه طبیعی شناخته می‌شود و امکانات رفاهی چندانی در آن موجود نیست.
بهترین زمان بازدید از بام کِی است؟
فصول بهار و تابستان، به‌ویژه در زمان نزدیک به طلوع یا غروب خورشید، بهترین زمان برای بازدید از بام است.
وقتی به بام قشم می‌روید…
اجازه دهید قبل از اینکه به دل این سفر بروید، نگاهی کلی به این منطقه داشته باشید. چه چیزهایی منتظرتان هستند و چرا ارزش دارد از بام قشم دیدن کنید؟ به هر حال، چه دلیلی می‌تواند شما را از فروشگاه‌های پر زرق و برق بیرون بکشاند و به دل طبیعت و کویر بفرستد؟!
بام قشم یکی از بخش‌های ژئوپارک قشم است که تحت حفاظت یونسکو قرار دارد. این ناحیه در راستای ترویج گردشگری و آموزش همزیستی با طبیعت به وجود آمده و بخشی از جاذبه‌های گردشگری قشم را تشکیل می‌دهد. ژئوپارک‌ها مناطق حفاظت‌شده‌ای هستند که بازدید از آن‌ها آزاد می‌باشد.
عکس از: سایت تسنیم
ژئوپارک‌ها به بخش‌های متعدد تقسیم می‌شوند که هر کدام از آن‌ها به نام «ژئوسایت» شناخته می‌شود. به‌عنوان مثال، بام جزیره یکی از ژئوسایت‌ها بوده و دره مجسمه‌ها نیز ژئوسایت دیگر این پارک است. جزیره قشم در مجموع ۲۵ ژئوسایت دارد و شما می‌توانید در یک روز تا ۲۵ نقطه از زیبایی‌های قشم را کشف کنید.
بام قشم دیدی عالی به سواحل شمالی خلیج فارس، دره مجسمه‌ها و جنگل حرا دارد. آسمان آن در شب پرستاره و در روز هم آبی و کامل است (البته در صورت عدم وجود ابر). به‌طورکلی، سفر به ژئوپارک قشم، فرصتی بی‌نظیر برای لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت به شمار می‌آید!
از تاریخچه بام قشم چه می‌دانید؟
بام جزیره قشم به مراتب قدیمی‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم. بررسی‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که سنگ‌ها و کوه‌های این منطقه به بیش از دو میلیون سال پیش بازمی‌گردند و به‌مرور زمان با پس‌روی دریا شکل‌گرفته‌اند. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که انسان‌ها از دوران آهن در این مکان حضور داشته و حتی ژئوپارک قشم روزگاری محل سکونت نئاندرتال‌ها بوده است، که نسل پیش از انسان‌های هوشمند محسوب می‌شوند و در پی ظهور انسان‌های هوشمند، منقرض گردیدند.
عکس از: جهان وطنی
شواهدی از زندگی انسان‌های هوشمند در این ناحیه نیز در دسترس است و گاهی آثار گروه‌هایی که در بام قشم و اطراف آن زندگی می‌کردند، بر اساس تحقیقات باستان‌شناسی کشف می‌شود. برای مثال، ظروف سفالی که متعلق به دوران پیش از اسلام هستند، در این منطقه یافت شده‌اند.
در منطقه بام و ژئوپارک، یک آب‌انبار نیز وجود دارد که برای ذخیره آب با بارش باران در گذشته، بام قشم نشانه‌ای از یک زمان پرافتخار است که در حال حاضر بیشتر فصول سال خشک به نظر می‌رسد.
ویژگی‌های طبیعی بام قشم
چشم‌انداز بام قشم به یادم می‌آورد مستندهایی را که درباره سیاره مریخ تماشا کرده‌ام. برخی از کوه‌ها سنگی و سخت‌اند و برخی دیگر از ترکیب شنی و ماسه‌ای ساخته شده‌اند. خاک‌های این ارتفاعات حاوی مقداری سیلت و مارن هستند که به بدنه کوه‌ها شکل می‌دهند.
با نزدیک شدن به ارتفاعات بام قشم، خاک آهکی و نرم‌تر می‌شود و تجربه لمس آن شبیه به احساس کار کردن با آرد است. در نقاطی از این ناحیه، درختان متراکم کویری با گیاهان سازگار با محیط خشک و گرم، سطح را پوشانده‌اند. اما در برخی مناطق دیگر، فقط شن و صخره و خاک محاصره‌تان می‌کند.
عکس از: سایت دور و نزدیک
آب و هوای جنوب ایران به قدری معروف است که مسافران می‌دانند اگر در تابستان به این ناحیه بیایند، تنها باید در هتل و جلوی کولر بمانند و تا غروب آفتاب هیچ‌جا نروند. بام قشم و دیگر نقاط دیدنی این جزیره هم از این قانون مستثنی نیستند. اما زیبایی این منطقه در فصول سرد سال (از مهر تا فروردین) خود را نشان می‌دهد. آب و هوای خنک و دلپذیری که میل به طبیعت‌گردی، خرید، و پیاده‌روی را در شما زنده می‌کند!
تنوع حیات وحش در قشم نیز حیرت‌انگیز است؛ در سواحل آن انواع آبزیان و دوزیستان زندگی می‌کنند و در خود جزیره نیز انواع مختلفی از خزندگان و پستانداران وجود دارند. اگر خوش‌شانس باشید، ممکن است غزال‌های ایرانی را مشاهده کنید که گونه‌ای منحصر به فرد در این ناحیه هستند.
چرا جاذبه‌های بام قشم برای گردشگران جذاب است؟
یکی از عواملی که ممکن است مرا از بازدید از یک مکان زیبا دلسرد کند، عدم آگاهی از انتظاراتم است. در واقع، برای هر کار، حتی تفریح و گشت‌زنی در یک نقطه گردشگری، باید دلیلی وجود داشته باشد.
عکس از: سایت خبرنگاران جوان
جاذبه‌های بام قشم جزو مقاصد آرامشی هستند که فضایی دور از هیجان و آدرنالین را به شما هدیه می‌دهند؛ البته اگر شما از تماشای خزندگان لذت می‌برید، می‌توانید قدری از هیجان را به این آرامش بیفزایید. در ادامه، با دقت بیشتری به جاذبه‌های دیدنی بام قشم می‌پردازیم تا دلایل خوبی برای سفر به این ژئوسایت دارید.
آب‌انبار بام قشم، معبدی برای باران
چاه‌ها و آب‌انبارها از جاذبه‌های قشمی هستند که در نقاط مختلف این جزیره وجود دارند. طراحی این آب‌انبارها بسیار جذاب است و همیشه به خلاقیت سازندگان آن‌ها فکر می‌کنم. آب‌انبارهایی که دارای آب هستند، جذاب‌ترند زیرا می‌توانیم لحظاتی خوش به آب بزنیم و طراوت آن را حس کنیم. اما پیش از این کار، باید مطمئن شویم که آب تمیز است و هیچ موجود زنده‌ای در آن یاری نمی‌کند!
آب‌انبار بام که به نام آب‌انبار بی‌بی نیز شناخته می‌شود، به این دلیل نامگذاری شده که بانوی خیری به نام صوغیه در سال ۱۲۰۲ میلادی دستور ساخت این آب‌انبار را صادر کرده است. صوغیه همسر شیخ عبدلله که در آن زمان حاکم منطقه بوده، در این بنا ساکن بوده است. این آب‌انبار با معماری جذابی طراحی شده تا باران را جمع‌آوری کند و هنوز بعضی از ساکنان منطقه از آن بهره‌مند می‌شوند. جالب است بدانید که درون این آب‌انبار، مخزنی وجود دارد که به حفظ پاکی آب کمک می‌کند.
عکس از: لست تور
روستای کلات کشتار: مکان با داستان‌های پنهان
روستای کلات کشتار، واقع در قشم، اکنون تنها ویرانه‌هایی از خود باقی گذاشته است. در بین این آثار، اتاقک‌ها، یک حفره بزرگ شبیه غار و چند حلقه چاه قابل مشاهده هستند. روایت‌های متعددی از این روستا وجود دارد که پیشنهاد می‌کنم حتما با ساکنان محلی درباره داستان‌های آن گفتگو کنید.
طبق این داستان‌ها، ساکنان روستای طبل برای افزایش امنیت خود، روستایی را در ارتفاعات بام قشم به وجود آوردند که از چشم دشمنان دور بمانند. از ویرانه‌های باقیمانده می‌توان آثار منازل مسکونی و اتاقک‌های نگهبانی را مشاهده کرد.
ساکنان محلی بر این باورند که غاری که در این روستا وجود دارد، راه فراری برای مردم بوده است که در مواقع بحرانی از آن استفاده می‌کردند. تلخی داستان از آن جایی آغاز می‌شود که به دلیل دلایل نامشخص، آن روستا و ساکنانش نابود شدند. هنوز تحقیقاتی از سوی باستان‌شناسان در این منطقه انجام نشده و بنابراین ناپدید شدن آن مشخص نیست.
عکس از: سایت هتل فولتون
تجربه تماشای چشم‌انداز بام قشم
توصیف احساسی که در بام قشم تجربه می‌کنید، کار آسانی نیست. این مکان از آنجاهایی است که هنگام ایستادن بر روی ارتفاعاتش، احساس می‌کنید که باید به لبه پرتگاه بروید، چشمانتان را ببندید و از ته دل فریاد بزنید. دستان خود را بگشاید و دنیا را در آغوش بگیرید، نفس عمیق بکشید و تمام خستگی‌ها و ناراحتی‌ها را به نسیم ملایمی بسپارید که صورتتان را نوازش می‌کند.
می‌توانید در یک گوشه بنشینید و به دریا و سواحل خیره شوید. سپس به نقطه‌ای بروید که چشم‌انداز شما دره مجسمه‌ها باشد و در خیال خود اشکال جدیدی برای صخره‌های دره تصور کنید. بعد می‌توانید دوباره جابه‌جا شوید و به سوی کویر بنشینید یا خانه‌های قدیمی روستا را تماشا نمایید.
چشم‌انداز جنگل حرا نیز انتخاب دیگری است که می‌توانید برای تماشا در نظر بگیرید. گویا در مقابل یک تلویزیون واقعی قرار دارید و با چند قدم جابه‌جایی، می‌توانید بین نمایش‌های مختلف جابجا شوید.
عکس از: سایت ایرنا
به‌طور خلاصه، در بام جزیره قشم، مناظر زیادی برای تماشا وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد تنها نشسته و به هر چیزی که دوست دارید فکر کنید. البته یک منظره دیگر نیز وجود دارد که برای دیدن آن نیاز دارید سر خود را بالا ببرید؛ آسمان زیبای بام که در واقع یکی از چشم‌اندازهای اصلی است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
در ساعات میانی روز، برنامه‌ریزی برای بازدید از این منطقه چندان لذت‌بخش نخواهد بود! ولی اگر خورشید در حال طلوع یا غروب باشد، مناظر خیره‌کننده‌ای به زیبایی‌های این ناحیه افزوده می‌شود.
زمان مناسب برای دیدن بام قشم
فصل‌های پاییز و زمستان مناسب‌ترین زمان‌ها برای سفر به قشم و مشاهده بام آن هستند. در این اوقات، شدت تابش آفتاب کمتر و هوا خنک‌تر خواهد بود. در ایام تعطیلات، تعداد گردشگران به این جزیره زیبا افزایش می‌یابد و ممکن است هنگام بازدید، گروه‌های دیگری نیز در کنار شما باشند.
عکس از: سایت هتل فولتون
اگر به همراه تور برای بازدید از ژئوپارک می‌روید، راهنما زمان مناسب را مشخص خواهد کرد. اما اگر قصد دارید به تنهایی بام را کشف کنید، بهتر است زمانی را انتخاب کنید که نور خورشید کمتر باشد. اوایل صبح و عصر زمان‌های ایده‌آل برای بازدید از این منطقه محسوب می‌شوند. همچنین به یاد داشته باشید که در این ناحیه امکانات رفاهی و اقامتی وجود ندارد؛ بنابراین پیش از تاریکی باید به اقامتگاه خود در روستاها یا شهر قشم برگردید.
کجای بام قشم قرار دارد؟
بام جزیره قشم در میان روستاهای طبل و سلخ و جنگل حرا قرار دارد. این ناحیه از فرودگاه قشم ۲۴ کیلومتر، اسکله ذاکری ۷۵ کیلومتر و بندر لافت ۳۷ کیلومتر فاصله دارد. دسترسی به این منطقه با خودرو امکان‌پذیر است، اما بهترین گزینه این است که به همراه یک تور قشم‌گردی به بازدید از ژئوسایت‌ها بروید تا هم امنیت بیشتری داشته باشید و هم از تمامی جاذبه‌های قشم دیدن کنید.
بهترین مسیر دسترسی به بام
بام قشم در غرب جزیره واقع شده و خوشبختانه در مسیر آن تابلوهای راهنما وجود دارد. شما می‌توانید به همراه یک تور به این منطقه بروید، ماشین اجاره کنید و یا از خودرو شخصی خود استفاده کنید. سفر با لندی کرافت به این ناحیه می‌تواند هیجان خاصی به تجربه شما اضافه کند.
برای رسیدن به بام قشم از مرکز جزیره، تنها ۱۳ دقیقه باید رانندگی کنید. به دلیل عدم نامگذاری جاده‌ها، بهترین راهنما برای عبور از مسیر نرم‌افزارهای مسیریاب یا تابلوهای راهنما هستند. در مسیر شما از روستاهای دهخدا، سهیلی و هفت رنگو عبور خواهید کرد.
عکس از: سایت هتل فولتون
پس از رسیدن به روستای طبل، مسیر خود را به سمت روستای سلخ ادامه دهید تا به تابلوی ورودی بام قشم برسید. سپس باید حدود ۱۵ دقیقه پیاده روی کنید تا به ناحیه‌ای جذاب برسید.
از آخرین باری که این موضوع را بررسی کردیم، زمان زیادی نمی‌گذرد.
ابزار و تجهیزات سفر به بام قشم
در ژئوپارک قشم امکانات رفاهی برداشت نمی‌شود، بنابراین لازم است تا تمام ملزومات خود را از مرکز جزیره تهیه کرده و با خود به همراه ببرید. برخی از گروه‌های ماجراجو در شب‌های گرم، در بام قشم اقامت می‌کنند تا از زیبایی آسمان پرستاره بی‌نظیر آن بهره‌برند. اگر تجربه خواب در بیرون از منزل ندارید، توصیه می‌شود از این کار پرهیز کنید، چراکه در منطقه بام جزیره قشم امکانات کمپینگ وجود ندارد.
در ادامه فهرستی از لوازم ضروری برای بازدید از ژئوسایت‌های قشم تهیه کرده‌ایم که می‌تواند یادآور خوبی باشد:
- لباس سبک و خنک
- عینک آفتابی و کلاه محافظ تابش
- تنقلات خشک و غذاهای کنسروی
- آب معدنی و آبمیوه‌های طبیعی
- کرم ضدآفتاب با SPF بالا
- کفش مناسب برای پیاده‌روی در شن
- یک دست لباس اضافه به همراه داشته باشید
- زیرانداز برای استراحت
عکس از: وب‌سایت آتالند
دیدنی‌های نزدیک بام قشم
در بحث بام، به برخی از جاذبه‌های پیرامون آن نیز اشاره خواهیم کرد. با توجه به اینکه بام جزیره قشم یک ژئوسایت به شمار می‌رود، باید انتظار داشته باشیم که در اطراف آن تقریباً ۲۴ جاذبه گردشگری وجود دارد. در این بخش به جذاب‌ترین مکان‌ها نزدیک بام خواهیم پرداخت.
بسیاری از این جاذبه‌ها جزء ژئوسایت‌های قشم هستند و تعداد دیگری خارج از محدوده ژئوپارک قرار دارند.
عکس از: هتل فولتون
قشم، دنیایی از شگفتی‌ها!
تعداد جاذبه‌های دیدنی قشم به قدری زیاد است که برخی از آن‌ها حتی برای اهالی محلی نیز ناشناخته مانده‌اند. شاید شما هم وقتی برای نخستین بار به این جزیره سفر کنید، فکر کنید که دیدن تمام نقاط آن، تنها در همان چند روز امکان‌پذیر است و پس از بازدید، می‌توانید به راحتی به خانه برگردید! اما اگر از من بپرسید، شهر قشم به اندازه یک هفته جاذبه برای کشف دارد، به شرطی که زمان سفر مناسبی را انتخاب کرده باشید و در طول روز فرصت تماشای زیبایی‌ها را داشته باشید.
